مدل سازی و تحلیل شدت تصادفات اتوبوس های درون و برون شهری

اتوبوس یکی از قدیمی ترین وسایل نقلیه همگانی می باشد. ایمنی این وسایل، از چالش های اصلی هر سیستم حمل و نقل همگانی است. در این میان، تاکنون مسئله شدت تصادفات این دسته از وسایل نقلیه کمتر مورد توجه پژوهشگران بوده است. در سال های اخیر برای اولین بار چند مطالعه پیرامون تحلیل شدت تصادفات اتوبوس ها در سطح جهان انجام گرفته است. از این رو این پژوهش در تلاش است که با استفاده از اطلاعات تصادفات ایران که توسط پلیس پس از وقوع تصادفات به ثبت رسیده است، عوامل مؤثر بر شدت تصادفاتی که در آن ها اتوبوس درگیر بوده است را در معابر شهری و بین شهری به صورت جداگانه شناسایی و بررسی کند. در این راستا از مدل لوجیت ترتیبی استفاده شده است. در فرآیند مدل سازی، تأثیر پارامترهایی گوناگونی چون ویژگی های زمان تصادف، ویژگی های راننده، تصادف و معبر، بررسی شده است. بر اساس نتایج حاصله، در معابر درون شهری و برون شهری افزایش سابقه رانندگی کاهش شدت تصادف را به دنبال داشته است. درحالی که در معابر درون شهری عواملی چون وقوع تصادف در شب، سن بالای 60 سال راننده، تصادف با عابر یا چند وسیله، سرعت غیرمجاز، عبور از چراغ قرمز و وقوع در بزرگراه، با افزایش شدت تصادفات اتوبوس ها همراه بوده است. در معابر برون شهری، فصل بهار و تابستان، جوان بودن راننده، تخلف عمدی وی، مصرف الکل یا مواد مخدر، خستگی و خواب آلودگی، واژگونی و سقوط، عدم توجه به جلو، روسازی خیس و شیب دار و قوس دار بودن مسیر، افزایش شدت تصادفات اتوبوس ها را به دنبال داشته است. امید است این نتایج، بتواند به اتخاذ سیاست های ارتقاء ایمنی حمل و نقل همگانی کمک شایانی کند.